ممکن است بعضی از اين روش ها برای «ما» آشنا باشد و همچنين امکان دارد برای اولين بار باشد که ما معلمين با چنين روشهايي روبرو می شويم .

سازماندهی برای حل مسائل رياضی

برای حل مسائل رياضی برنامه ريزی بسياری دقيقی ضروری است تا فرد بتواند روش مناسب و مؤثری برای حل مسائل رياضی پيش بينی و انتخاب کند . معمولاً در مسائل رياضی از معلومات صورت مسئله برای يافتن راه حل مسئله کمک گرفته می شود. و خيلی کم پيش می آيد که چنين اتفاقی صورت نگيرد .

البته کودکان ممکن است در شروع کار اشتباه کنند و يا راه حلهای نامناسبی پيش بينی و انتخاب کنند. دانش آموزان موقع حل مسائلی که قبلاً آنها را حل نکرده اند ، به آرامش و زمان نياز دارند و يک معلم ماهر می تواند دانش آموزان خود را تشويق کند تا وقت و انرژی خود را با استفاده از موارد زير برای حل مسائل غير معمول رياضی صرف کنند.

1-           محيط آموزش رياضی را بايد طوری فراهم آورد تا دانش آموزان به حل مسائل رياضی تشويق و ترغيب گردند.

2-           کليه پاسخ هايي راکه برای حل مسئله پيدا می کنند، بالقوه مورد ارزيابی ارزيابی قرار دهند.

3-           راه حل هاي منطقی و غير منتظره که از طرف دانش آموزان عرضه می گردند، مورد تشويق معلم واقع شوند.

4-           کوشش های دانش آموزان در حل  مسائل رياضی به کودکان خود کمک کنند .

5-           در جلسات حل مسائل رياضی ، به کار گروهی دانش آموزان ارزش داده شود .

6-           خانواده دانش آموزان تشويق گردند تا در حل مسائل رياضی به کودکان کمک کنند .

7-           در برنامه ريزی های درسی ، جلساتی نيز برای حل مسائل رياضی پيش بينی و برقرار گردد.

8-           يک نقشه سيستماتيک برای حل مسئله پيش بينی و ارائه گردد.

9-           به دانش آموزان اجازه داده شود در جلسات حل مسائل رياضی، بتوانند سئوالات خود را مطرح کنند .

 

طرح چهار مرحله ای برای حل مسائل رياضی ابتدايي

جورج پوليا (1957) ، يک طرح کلی چهار مرحله ای برای حل مسائل رياضی عرضه کرده است.

1-           درک مسئله ؛

2-           پيش بينی و انتخاب راه حل مسئله ؛

3-           استفاده از راه حل مسئله و حل آن ؛

4-           ارزيابی نتايج .

 

خلاصه فعاليت های دانش آموزان در طرح چهار مرحله ای حل مسائل

مرحله اول ؛ درک مسئله :

1-           موقعيتها و معلومات داده شده در مسئله را در ارتباط با حل مسئله مورد توجه قرار می دهند .

2-           مسائلی را که قبلاً حل شده اند با مسائل جديد داده شده مرتبط می سازند.

مرحله دوم ؛ انتخاب راه حل مسئله :

1-           حدس زدن و ارزيابی آن .

2-           کاربرد اعداد در حل مسئله .

3-           تحليل اجزايي مسئله .

4-           تجربه کردن .

5-           يافتن الگو و فرمول رياضی .

6-           تنظيم سيستماتيک ليست فعاليتها .

7-           نمودار کشيدن .

8-           ساده کردن مطالب مسئله برای تنظيم آنها در جهت دسترسی به راه حل .

9-           کوشش برای يافتن قواعد رياضی .

10-       ساختن نتايج کلی در حل مسئله .

11-       اضافه کردن مطالب ضروری به موقعيت مسئله .

12-        حل مسئله با توجه به مراحل پايانی صورت مسئله .

 

مرحله سوم؛ کاربرد راه حل مسئله :

1-           راه حل را بدون تأخير و قطع مراحل ، تعقيب کردن و به انجام رساندن .

2-           يادداشت اطلاعات مسئله در موقعيت های صحيح پيش بينی شده در راه حل وانجام آن .

مرحله چهارم : ارزيابی نتايج :

1-           اگر راه حل انتخاب شده برای حل مسئله موفقيت آميز باشد، دانش آموز بايد بتواند نتايج به دست آمده از راه حل به کار برده شده را با راه حل ديگر مسائل حل شده ارتباط دهد .

2-           در غير اين صورت بايد درک خود از مسئله را مورد ارزيابی مجدد قرار دهد و راه حل ديگری پيش بينی و انتخاب کند .

 

تهيه طرح درس برای دانش آموزان استثنايي در کلاس درس

آموزش حل مسئله برای يادگيرندگان در مقطع ابتدايي بسيار مهم است .

در حالی که ممکنست کودکان استثنايي در تصميم گيری ، استفاده از مهارتهای زبان ، حافظه ديداری و استدلال منطقی مشکل داشته باشند .

بنابراين تکنيک های متعددی وجود دارد که به اين قبيل کودکان در حل مسئله کمک می کند . (توزنتون و بلر 1982)  

 

کودکانی که در خواندن اختلالاتی دارند ، می توانند به آسانی در حل مسائل لغوی که به صورت شفاهی يا با نوار کاست ارائه می گردد، مشارکت کنند آنها بهتر است صورت مسئله را   تايپ شده در اختيار داشته باشند.

چنانچه مسئله با ارائه تصاوير توضيح داده شده باشد ، کودکان با رغبت به حل مسئله می پردازند .

مثال : مادر فاطمه 6 عدد سيب در بشقاب گذاشت .

بعداً 4 سيب ديگر روی آنها گذاشت .

 

 

او روی هم چند عدد      در بشقاب گذاشته است ؟

 

بعد از خواندن متن صورت مسئله لازم است با اطلاعاتی که برای حل مسئله بايد مورد استفاده قرار گيرند و همچنين اعداد و ارقامی که می توانند به عنوان اعداد و ارقام کليدی در حل مسئله نقشی داشته باشند، به گونه ای نوشته شوند که مشخص شده باشند ،

مانند : حسن 17 عدد و عاليه 12 عدد پسته دارند . آنها روی هم چند عدد پسته در اختيار دارند ؟

·               برخی از دانش آموزان اطلاعات کليدی مسئله را مشخص کرده و زير آنها خط می کشند.

·               به هر حال دانش آموزان در وحله اول بايد موقعيت مسئله را درک کنند و عمليات رياضی لازم را در حل مسئله را تشخيص دهند.

-              قبل از حل  هر مسئله ، کودکان بايد عمليات رياضی آن را آموخته باشند به عنوان مثال اگر قرار باشد در مسئله ای عمليات رياضی زير را به کار ببرند لازم است دانش آموزان عمليات مذکور را آموخته باشند و بتوانند انجام دهند .

                                     

-              کودکان عقب مانده نيز بايد بتوانند پاسخ هر مسئله ای را که حل آن در خور توانايي آنان باشد ، قبل از حل مسئله ، به طور احتمالی پيش بينی کنند و بگويند بعد از حل مسئله است که جواب صحيح پيدا شده را با پاسخ احتمالی خود مقايسه می کنند  مقايسه می کنند و در می يابند که به واقعيت تاحدودی نزديک شده اند .